Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 lipca 2014r. (sygn. akt. II FSK 1935/12), nie można odmówić wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji związanej z odpowiedzialnością płatnika podatku, którym będzie Spółka w następstwie jej przekształcenia na podstawie wyczerpująco określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, na którym opierać ma się interpretacja.

Spór pojawił się w związku ze złożonym wnioskiem podatnika do Ministra Finansów o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dla wspólników spółki z o.o. jako wnioskodawcy w związku z przejęciem innej spółki kapitałowej, a następnie przekształcenia wnioskodawcy w spółkę osobową.

Spór dotyczył tego, czy wnioskodawca jest bezpośrednim zainteresowanym i czy w związku z tym na jego wniosek powinna zostać wydana interpretacja indywidualna. Spółka zwróciła się z pytaniem, czy w razie przekształcenia jej w spółkę osobową nie powstanie u byłych wspólników spółki przejętej jak i dotychczasowych wspólników przekształcanej spółki przychód w wysokości części niepodzielonych zysków z lat ubiegłych przejętej spółki. Pojawiło się również pytanie, czy w związku z tym wnioskodawca, będąc następcą prawnym przejmowanej spółki, nie jest zobowiązany jako płatnik do obliczenia i pobierania podatku od takiego przychodu byłych wspólników przejmowanej spółki oraz dotychczasowych wspólników przekształcanej spółki. Główny problem pojawił się jednak dopiero wtedy, gdy organ podatkowy odmówił podatnikowi wszczęcia postępowania na podstawie art. 165a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz.749 ze zm.; dalej: O.p.), wyjaśniając, że nie wykazano związku przedstawionego zdarzenia przyszłego z możliwą odpowiedzialnością podatkową, a zmiana formy prawnej nie mieści się w zakresie pojęcia „zainteresowany", o którym mowa w art.14 b O.p. Zdaniem Ministerstwa Finansów wnioskodawca będący podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w wyniku przekształcenia w spółkę osobową przestaje istnieć.

Jak ustalił Sąd, podatnik wykazał związek przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego z jego możliwą odpowiedzialnością podatkową jako płatnika, ponieważ pytanie zawarte we wniosku o udzielenie interpretacji dotyczyło zdarzenia przyszłego związanego z odpowiedzialnością płatnika podatku, którym będzie spółka z o.o w następstwie przekształcenia jej w spółkę osobową po przejęciu innej spółki kapitałowej. 

Zgodnie z art. 551 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna może być przekształcona w inną spółkę handlową. Jak zauważył Sąd, przekształcenie spółki w inną spółkę polega na modyfikacji ustroju spółki bez konieczności zmiany przedmiotu jej działalności, sposobu jej prowadzenia, a także bez zmiany większości wspólników. Zarówno przed, jak i po przekształceniu mamy do czynienia z tym samym podmiotem, który jedynie zmienia swoją szatę prawną. Przekształcenia służyć mają przede wszystkim temu, aby w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jej forma była dostosowana do skali przedsięwzięć, zaangażowanego kapitału czy wielkości zatrudnienia. Należy więc przyjąć, że Spółka jako wnioskodawca, pytając o odpowiedzialność płatnika podatku - spółki osobowej, pytała we własnej sprawie, albowiem po jej przekształceniu w tę spółkę, będzie tym samym podmiotem, jedynie w innej, zmienionej formie organizacyjnej. A zatem przedstawione zdarzenie przyszłe ma związek z jej możliwą odpowiedzialnością podatkową jako płatnika.

Kolejnym istotnym zagadnieniem, nad którym pochylił się Naczelny Sąd Administracyjny, jest kwestia przedstawienia w sposób wyczerpujący stanu faktycznego, którego dotyczyć ma interpretacja indywidualna, a także jego ocena prawna, zgodnie z wymogami art. 14b § 3 O.p.

NSA pokreślił, że organy podatkowe nie są uprawnione do dowodowego ustalania i weryfikowania stanu faktycznego dochodzonej przez wnioskodawcę interpretacji indywidualnej. Na podstawie art. 14h w zw. z art. 169 § 1 O.p. mogą one tylko wezwać wnioskodawcę do doprowadzenia wniosku do stanu zgodnego z prawem, wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego, oraz, jeżeli powyższy wymóg ustawowy z art. 14b § 3 nie zostanie zrealizowany, na podstawie art. 14g powoływanej Ordynacji podatkowej wydać postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia. Żądanie, by stan faktyczny został przedstawiony w sposób wyczerpujący, ma charakter perswazyjny w stosunku do wnioskodawcy, którego mogą dotknąć konsekwencje wadliwego opisu tego stanu, ponieważ w wypadku, gdy stan faktyczny, który zajdzie u podatnika, będzie różnił się od stanu przedstawionego w postępowaniu interpretacyjnym, zaś różnica ta będzie na tyle istotna, że będzie wywierała wpływ na kwalifikację prawną, wnioskodawca nie będzie mógł skorzystać z uprawnień określonych w art. 14 k i następnych O.p.

Oznacza to, że niezgodne ze stanem rzeczywistym lub pomijające istotne okoliczności przedstawienia stanu faktycznego działać będzie w rezultacie na niekorzyść strony postępowania interpretacyjnego, nie tworząc ochrony prawnej z tytułu uzyskanej interpretacji.

Klaudia Kaniecka, Komitet Podatkowy Pracodawców RP