Naczelny Sąd Administracyjny wykazał, że ustawodawca świadomie zawęził zakres przedmiotowy wniosku o interpretację indywidualną do jednego stanu faktycznego albo do jednego zdarzenia przyszłego. Podatnik nie ma więc prawa żądać interpretacji indywidualnej, która rozstrzyga na poziomie abstrakcyjnym o skutkach podatkowych różnych wariantów przyszłych zdarzeń.

Stan faktyczny, na którym opiera się wyrok z 10 września 2014 r. (sygn. II FSK 2090/12), dotyczył postanowienia Ministra Finansów z 2 listopada 2011 r., w którym odmówił on wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Dotyczyła ona alternatyw związanych z rozliczeniami podatkowymi akcjonariusza spółek komandytowo-akcyjnych, będącego osobą fizyczną. Zdaniem Ministra wnioskodawca żądał udzielenia interpretacji indywidualnej, która – rozstrzygając na poziomie abstrakcyjnym o skutkach podatkowych różnych wariantów przyszłych zdarzeń – gwarantowałaby ochronę prawną w odniesieniu do wszelkich rzeczywistych sytuacji, mieszczących się w wyliczonych przez wnioskodawcę kategoriach zdarzeń.

Sąd pierwszej instancji uznał, że większość zarzutów zawartych w skardze wnioskującego była zasadna. Podzielił też pogląd orzecznictwa, zgodnie z którym Minister Finansów nie ma uprawnienia do uzależnienia udzielenia merytorycznej odpowiedzi od stopnia hipotetyczności zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku, skoro skarżący zadał pytanie o mogące wystąpić zdarzenia przyszłe – w rozumieniu art. 14b, § 2 Ordynacji podatkowej (dalej: O.p.).

Innego zdania był z kolei Naczelny Sąd Administracyjny. Uznał on, że ustawodawca, używając w tym przepisie liczby pojedynczej w odniesieniu do „zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego”, świadomie zawęził zakres przedmiotowy wniosku do jednego stanu faktycznego albo do jednego zdarzenia przyszłego. NSA wykazywał również, że z treści art. 14f, § 2 O.p. wprost wynika, że w przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych, pobiera się opłatę oddzielnie od każdego z nich – co nakazuje przyjąć, że powinny one stanowić odrębne wnioski.

Oznacza to, że została przełamana linia orzecznicza, zgodnie z którą Minister Finansów nie miał uprawnienia do uzależnienia udzielenia merytorycznej odpowiedzi od stopnia hipotetyczności zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku. Nieprzedstawienie w ramach wniosku o wydanie pisemnej interpretacji zindywidualizowanego tła faktycznego stanowi podstawę do odmowy wszczęcia postępowania z takiego wniosku – na podstawie art. 165a, § 1, w związku z art. 14h O.p.

Klaudia Kaniecka

ekspert Komitetu Podatkowego Pracodawców RP